گروه پیشگیری و مبارزه با بیماریهای واگیر یکی از گروههای کارشناسی تخصصی معاونت بهداشتی است که الگوی توزیع بیماریهای شایع از نظر اتیولوژی، توزیع مکانی، توزیع زمانی، توزیع انسانی و به خصوص بار بیماری و عوامل موثر در آن را بررسی می نماید. بدینوسیله جایگاه اپیدمیولوژیک یک بیماری را در چهارچوب قیاس منطقه ای و ناحیه ای از نظر اسپورادیک، آندمیک و طغیان(Out break) و اپیدمیک تعیین می نماید.
دستیابی به کنترل، حذف و ریشه کنی برخی از بیماریهای واگیر در گرو به کارگیری اصول صحیح علمی و پیشگیری و درمان بیماریهاست که تجارب این موفقیت ارزشمند در مورد بیماریهای غبرواگیر که در حال حاضر از عوامل اصلی تهدید کننده سلامتی انسان می باشد نیز به کار گرفته شده است و در هر کشوری با توجه به وضعیت موجود بیماریها دستورالعمل مدون تحت نظارت WHO تنظیم می شود و در کشورها برای برخورد مناسب با موارد بیماریهای واگیر الگویی تحت عنوان دستورالعمل تدوین گردیده و در اختیار عوامل اجرایی بهداشتی درمانی قرار می گیرد. برای تحقق این هدف گروه پیشگیری و مبارزه با بیماریها در سطوح دانشگاهی در امر اطلاع رسانی مناسب برای گروههای مختلف بهداشتی درمانی این فرصت را فراهم نموده است تا علاوه بر تشخیص و درمان مناسب بیماری با بررسی اطرافیان و به کارگیری اصول پیشگیری و مهمتر از آن گزارش به موقع و صحیح بیماری در قالب نظام مراقب بیماریها در کنترل و جلوگیری از اشاعه بیماریها نقش بسزایی داشته باشد.
این واحد شامل بخشهای :
ایمن سازی و زنجیره سرما
بیماریهای قابل پیشگیری با واکسن
بیماریهای مشترک بین انسان و حیوان
بیماریهای منتقله از آب و غذا
ایدز و بیماریهای آمیزشی
بیماریهای تنفسی و آنفلوانزا
سل و جذام
مالاریا
هپاتیت
اهم وظایف این گروه عبارتند از:
- مطالعه و شناخت وضعیت اپیدمیولوژیک بیماریهای واگیر
- برنامه ریزی سازماندهی و هدایت اجرایی برنامه کنترل بیماریهای واگیر
- مراقبت و پایش اجرایی برنامه کنترل بیماریهای واگیر
- تسهیل زمینه های اجرایی برنامه کشوری تدوین شدهدر زمینه کنترل بیماریهای واگیر
- برنامه ریزی و همکاری در انجام ادغام برنامه های آموزش همگانی و آموزش کارکنان بهداشت و درمان
- برنامه ریزی و انجام ادغام برنامه کنترل بیماریهای واگیر در شبکه
- انجام مطالعات پژوهشی و تحقیقاتی و مشارکت در آنها
وظایف مربوط در بخش های زیر انجام می شود:
-
- برنامه کشوری ایمن سازی
- برنامه کشوری مبارزه با سل و استراتژی DOTS
- برنامه کشوری مبارزه با جذام
- برنامه کشوری مبارزه با بیماریهای قابل پیشگیری با واکسن( فلج اطفال، بیماریهای تب دار بثوری، سندروم سرخجه مادرزادی، سیاه سرفه، دیفتری، کزاز نوزادی، کزاز بالغین، مننژیت)
- برنامه کشوری آنفلوانزا
- برنامه کشوری مبارزه با بیماری مالاریا
- برنامه کشوری هپاتیت
- برنامه کشوری مبارزه با ایدز
- برنامه کشوری کاهش آسیب
- برنامه کشوری مبارزه با بیماریهای منتقله از آب و غذا( التور، تیفوئید، اسهال خونی، تب راجعه، پدیکلوز)
- برنامه کشوری مبارزه با بیماریهای مشترک بین انسان و حیوان( هاری و حیوان گزیدگی، تب مالت، تب خونریزی دهنده کریمه – کنگو، سیاه زخم، کیست هیداتیک، لیشمانیوز جلدی و احشایی، لپتوسپیروز، توکسوپلاسموز
- کنترل عفونتهای بیمارستانی
- بهداشت زندانها
- مراقبت بیماریها در امور پناهندگان
- مقابله با اپیدمی ها
- برنامه کشوری مار و عقرب
مراقبت بیماریهای نوپدید